W poprzednim artykule opisałam podstawowe informacje na temat tarczycy, dzisiaj na tapetę wchodzą witaminy i minerały niezbędne do prawidłowej syntezy hormonów.
Składnikami diety mającymi bezpośredni i największy wpływ na funkcjonowanie tego gruczołu są selen, cynk, jod, żelazo i magnez.
Dodatkowo niedobór witamin z grupy B, witamin D, A i E oraz omega 3 mogą przyczyniać się do upośledzenia jej funkcji.
SELEN
Jest pierwiastkiem śladowym, to składnik dejodynaz (enzymów) przekształcających T4 w T3. W sytuacji jego niedoboru dochodzi do zmniejszenia wytwarzania T3 w tkankach (wątrobie i nerkach) oraz zmniejszenia stężenia glutatnionu, peroksydazy i reduktazy co bezpośrednio skutkuje obniżoną aktywnością tarczycy.
Selen łączy się z białkiem tworząc związki o działaniu przeciwutleniającym (selenoproteiny), które ochraniają tarczycę przed destrukcyjnym działaniem nadtlenku wodoru .
Poza tym inaktywują hormony tarczycy, które spełniły już swoją funkcję (prościej mówiąc wykonały swoją pracę) – przez co kontrolują prawidłowy poziom czynnych hormonów.
Zbyt mała ilość selenu upośledza przyswajanie jodu, a optymalny poziom ochrania przed jego nadmiarem.
Pierwiastek ten ma też wiele innych właściwości
– wspiera detoks organizmu
– działa przeciwzapalnie
– wspomaga układ odpornościowy
– podnosi libido
– łagodzi objawy menopauzy
– odpowiada za prawidłowe dojrzewanie plemników
Z racji znacznego zubożenia gleby w selen, wszyscy jesteśmy narażeni na niedobory. Szczególnie narażone są osoby, które mają problemy z układem trawiennym, zestresowane, przemęczone, a w największym stopniu te, które mają zaburzoną pracę tarczycy.
ŹRÓDŁO: tuńczyk, orzechy włoskie, brazylijskie, pestki dyni, słonecznik, owoce morza, podroby.
CYNK
Pierwiastek ten jest jednym z niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Pełni funkcję katalizatora ponad 100 reakcji enzymatycznych. Bierze udział w syntezie DNA (ważny czynnik w płodności), wspomaga odporność oraz funkcjonowanie układu nerwowego. Ponadto ma silne działanie przeciwnowotworowe.
Jego obecność jest potrzebna do prawidłowego odczuwania węchu i smaku.
Niedobór wiąże się ze zwiększoną przepuszczalnością jelit, dużą podatnością na infekcje, obniżoną zdolnością detoksyfikacji toksyn oraz spadkiem tempa metabolizmu.
Dzięki jego obecności w sposób prawidłowy zachodzi produkcja TSH oraz konwersja hormonów (jest składnikiem białek receptorowych T3)
Nie jest magazynowany w organizmie, więc niezbędne jest jego codzienne dostarczanie.
ŹRÓDŁO: wołowina, ostrygi, krewetki, kalmary drożdże piekarskie, jaja, sezam.
JOD
70-80% jodu w organizmie znajduje się w tarczycy. Dzienne zapotrzebowanie u osoby dorosłej wynosi 160mikrogram – więcej potrzebują kobiety w ciąży i karmiące. Optymalna ilość tego pierwiastka potrzebna jest do pracy jajników, jąder, trzustki, żołądka i jelit, ale przede wszystkim do produkcji T4 i T3. Niedobór powoduje wzrost stężenia TSH, ograniczenie wzrostu, powiększenie gruczołu tarczycowego a w konsekwencji wole.
Dodatkowymi objawami niedoboru jest szybki wzrost masy ciała, problemy z pamięcią i koncentracją, chroniczne zmęczenie i brak energii.
Niestety w naturze występuje w bardzo niewielkich ilościach. Co prawda joduje się sól, ale jod jest bardzo lotny i szybko „znika”, przez co nie powinno traktować się soli jako źródło tego składnika. Śladowe ilości znajdują się w dorszu, glonach i wodorostach. W celu uzupełnienia niedoborów można użyć płynu Lugola w tabletkach lub doustnie, świetnie sprawdzi się Iodoral. Nie należy jednak tego robić na własną rękę – stężenie i dawki powinny być indywidualnie dobrane przez specjalistę.
ŻELAZO
Jest kolejnym często niedoborowym pierwiastkiem, skutkiem czego może być ograniczenie syntezy hormonów tarczycy nawet o 50%! Niski poziom w organizmie prowadzi do anemii, kołatania serca i zawrotów głowy, zwiększa podatność na przeziębienia (upośledza odporność). Objawia się wypadającymi włosami, łamiącymi paznokciami, znacząco spada wydolność organizmu.
Nasze ciało nie potrafi syntetyzować żelaza. Wchłania się w dwunastnicy, następnie łączy się z białkiem – transferyną i transportowane jest do szpiku kostnego, śledzony i wątroby.
Pełni funkcje:
– wpływa na metabolizm cholesterolu
– zwalcza wirusy i bakterie
– składnik budulcowy krwinek czerwonych – znajduje się w hemoglobinie i dzięki niemu transportowane są tlen i metabolity
– wspiera pracę układu nerwowego
Na niski poziom szczególnie narażone są osoby na nie zbilansowanej diecie wegetariańskiej i wegańskiej.
Zawsze należy szukać przyczyn anemii!!
ŹRÓDŁO: podroby, żółtka jaj, brokuły, fasola, groch, jarmuż, szpinak, buraki.
MAGNEZ
To podstawowy minerał w naszym organizmie. Pierwsze objawy niedoboru są niejednoznaczne – drganie powieki, mięśni, skurcze i opuchlizna nóg. Przy dużych niedoborach może pojawić się utrata apetytu, nudności, wymioty, problemy z koncentracją, zawroty, bóle głowy, a nawet stany lękowe i depresja.
Długotrwały brak magnezu powoduje, że wraz z moczem wydalana jest duża ilość wapnia – co bezpośrednio odpowiada za próchnicę, słaby rozwój kości, osteoporozę, tendencję do złamań.
Istotny w regulacji gospodarki cukrowo-insulinowej – to dzięki niemu w sposób prawidłowy jest wydzielana i transportowana insulina (bardzo często osoby z zaburzoną pracą tarczycy mają również problem z rozchwianą gospodarką cukrową)
Zbyt niski poziom zaburza przyswajanie jodu!
ŹRÓDŁO: kakao, czekolada, migdały, kasza gryczana, banany, awokado, woda wysokozmineralizowana.
Prawidłowo zbilansowana dieta odgrywa kluczową rolę w profilaktyce zaburzeń tarczycy lub łagodzeniu już istniejących.
CDN.
